ІІМ Астана проблемаларының картасын әзірледі

2 Маусым 2023

Ішкі істер министрі Марат Ахметжанов Астана қаласының әкімі Жеңіс Қасымбекпен және елорда активімен Қоғамдық қауіпсіздікті қоғаммен серіктестікте қамтамасыз ету тұжырымдамасын талқылады. 

ІІМ Астана проблемаларының картасын әзірледі

Кездесуге қалалық мәслихат депутаттары, ұйымдар мен кәсіпорындардың басшылары, ғылыми топтардың және азаматтық қоғамның өкілдері қатысты. Бұл полиция мен әкімдіктің осы форматтағы алғашқы кездесуі.

ІІМ басшысы Марат Ахметжанов Астана қаласы тартылыс магниті болып табылатынын атап өтті. Мұнда барлық мемлекеттік органдар, жоғары оқу орындары, мәдени нысандар шоғырланған. Елордаға күн сайын мыңдаған қазақстандық пен шетел азаматтары келеді. Сондықтан қала әлемнің жетекші астаналарының деңгейіне сәйкес келуі тиіс.

Кездесуде полицияның құқықтық тәртіпті қорғауды тәулік бойы қамтамасыз ететіндігі, ашықтығы жақсарып, елдегі қылмыс деңгейі 16%-ға, ал Астанада 17%-ға төмендегені атап өтілді. 

Алайда, бұл тек салдармен күресу. 

Қылмысқа көптеген факторлар әсер етеді — әлеуметтік, экономикалық көші-қон және басқалар. Сондықтан оған ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою бойынша барлық мемлекеттік органдар мен жұртшылықтың жүйелі жұмысы талап етіледі. 

Дәл осы мәселелер қоғамдық қауіпсіздікті қоғаммен серіктестікте қамтамасыз ету тұжырымдамасында қозғалған, оның негізінде 2 негізгі тезис жасалды – алдын алуға қарағанда қылмыстың салдары қымбатқа түседі, ал қылмысты және оған келтірілген зиянды тұрақты түрде азайту үшін бүкіл қоғамның күш-жігері қажет.

Елорда активінің алдында министр аталған Тұжырымдама негізінде проблемаға бағдарланған тәсілді қалыптастыратын және проблемаларды басқару процесін енгізетін Астана проблемалар картасының тұсаукесерін жасады.

Карта 7 негізгі топтан және халық үшін өзекті 38 проблемадан тұрады. 

Бұл «мас күйінде жасалған» қылмыс, отбасылық-тұрмыстық саладағы зорлық-зомбылық, есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл, ұрлықтың алдын алу, жол қауіпсіздігі және басқалар.

Елордалық тұрғындардың құқықтық тәртібі мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету проблемаларының әрбір тобы бойынша ІІМ ситуациялық-талдау орталығы ұсыныстар әзірлеген. Оны полиция ведомствосының басшысы таныстырып шықты.

Мысалы, ұрлық, алаяқтық, отбасындағы зорлық-зомбылық, жасөспірімдер қылмысы, жол апаты және т.б. сияқты өзектілігі мәселелер жалпыға белгілі. Картада мұндай құқық бұзушылықтар орын алатын және оларды азайту бойынша ұсыныстар әзірленген нақты мекенжайлар бар.

Сондай-ақ, бұл картаға «есірткі саудасының ұйымдасқан түрлерінің жоғары тәуекелдері», әсіресе синтетика мәселесі кіреді. Қазір елордада есірткі құқық бұзушылықтарын, оның ішінде «синтетикамен» байланысты тіркеудің өсуі байқалуда. 46 кг есірткі тәркіленді, оның 10 кг «синтетика». Бұл анықтаудың оң нәтижесі ретінде қарастырылады.

Сонымен қатар, тәркіленген синтетиканың құрылымы жалпы салмақтың 86%-ы немесе 8,5 келісі бір адамнан бір қылмыс бойынша тәркіленгенін көрсетеді. Қалған 14%-ы бұл тұтынушылар мен кепілгерлерден тәркіленген 92 ұсақ-түйек құқық бұзушылық.  Яғни, бір ірі партияны алып қою шартты түрде жүздеген және мыңдаған құқық бұзушылықтардың алдын алды деп айтуға болады. 

Полицейлердің айтуынша, осы себепті есірткі жеткізу арналары мен оларды өндіретін орындардың жолын кесу маңызды. 

Картаның тағы бір ерекшелігі — полиция функцияларын күшейту арқылы шешілетін мәселелер, бірақ олардың әлеуметтік немесе экономикалық тамыры бар.

Жарқын бір мысал – бұл техникалық тексеру орталықтарындағы мәселе. Осы 26 елордалық орталық биыл 34 мыңнан астам көлік құралын тексерді. Тек 67 ақаулы көлік анықталды. Бұл ретте қаладағы көліктің 50-ы 10 жастан асқан. 

Полицияға үлкен жүктеме түседі. 

Астананың тәртіп сақшылары жолдарда 4 мыңнан астам ақаулы автокөлікті анықтады. Ведомство бұл мәселені уәкілетті органның, қоғамдық және басқа да ұйымдардың алдында көтеру қажеттігін атап өтті. 

Сол себептерге байланысты картаға жол инфрақұрылымын дамыту мәселелері, жалдамалы пәтерлер мен ойын-сауық орындарындағы тыныштықты бұзу және басқа да бірқатар мәселелер енгізілген.

Сонымен қатар, картада табиғатты қорғау функцияларына қатысты осындай нақты мәселелер да көрініс тапты. Бұл табиғи полигондар, ауаның автомобиль шығарындыларымен ластануы және басқалары.

Марат Ахметжанов атап өткендей, мұндай проблемалық-бағдарланған тәсіл абстрактілі емес, нақты проблемаларды анықтауға, жүйелеуге және жоюға мүмкіндік береді. 

Негізгі міндеттерді нақтылайды және жұмыстың нәтижелілігін арттырады, ең бастысы — қоғамдық қауіпсіздік тұжырымдамасын барлық өңірлерде іске асыру үшін қажетті дағдыларды дамытады.

Тегтер: